Strona główna

Tak jak w przypadku niektórych kocich ras jesteśmy zmuszeni zajrzeć do galerii zdjęć lub dokładnie przestudiować opis, tak w przypadku kota perskiego podobny problem nie istnieje. Benedykt Chmielowski, autor Nowych Aten – pierwszej polskiej encyklopedii powszechnej – w rozdziale opisującym konia użył słów: Koń jaki jest, każdy widzi. Uznał konia za stworzenie tak oczywiste, tak popularne, że nie widział sensu w bardziej szczególnych opisach. Moglibyśmy pójść tym samym tropem i, parafrazując słynne stwierdzenie, podsumować ten rozdział błyskotliwą myślą: Pers jaki jest, każdy widzi… Ale taki fortel w przypadku Persa byłby jawną niesprawiedliwością.

A zatem jak wygląda tradycyjny, europejski Pers (bo o hodowlanych modyfikacjach nieco później)? Wygląda wyjątkowo, czego nie omieszkała zaznaczyć FIFe w swoim systemie EMS (Easy Mind System – przyp.). Koty perskie i koty egzotyczne (opisani już przez nas krótkowłosi krewni Persów) mają swoją własną kategorię i to z numerem I. Bo Persów nie da się zakwalifikować nigdzie indziej.

Te koty określa (ale nie tylko!) ich futro. Jest niezwykle okazałym i wysoko cenionym przez hodowców atrybutem. I co ważne, to najbardziej stała cecha kota tej rasy, która powinna prezentować podobną długość i strukturę u wszystkich perskich odmian. Pluszowe, miękkie w dotyku, podszyte gęstym i delikatnym podszerstkiem – to perski ideał. Zewnętrzna okrywa włosowa powinna być pełna, długa (średnia długość to ok. 10 cm) i lekko odstająca od ciała tak, by podczas ruchu zwierzęcia swobodnie falowała. Wokół głowy futro formuje kryzę, okazały kołnierz, a tylne łapy zaopatrzone są w portki (podobnie jak u rasy Maine Coon).

Nie sposób pominąć także miejsca, gdzie futro prezentuje się nad wyraz okazale, czyli perskiego ogona. Jest stosunkowo krótki (po przyłożeniu do ciała nie powinien sięgać za barki), ale rekompensuje to bujnym i puszystym owłosieniem. Futro Persów ma właściwości termoizolacyjne (czyżby ewolucyjna pozostałość po drapieżnych Manulach?) – w miesiącach ciepłych kot zrzuca zbędne włosy, co znacznie ułatwia mu życie. Natomiast w czasie zimy okrywa włosowa przybiera najbardziej reprezentacyjną formę i gdy zdarzy się Persowi znaleźć poza ulubionymi domowymi klimatami, jego kości na pewno nie przemarzną…

Powodów do dumy Pers ma więcej niż paw. Różnorodność kolorów umaszczenia, którą prezentują koty tej rasy zapiera dech w piersiach. Kilkaset odmian barwnych, w tym liczne kombinacje kolorystyczne, m.in. kremowe, liliowe, czarne, białe, czekoladowe, rude, szylkrety we wszystkich odmianach i wiele, wiele innych; różnorodne wzory i znaczenia na futrze – cętki, pręgowanie tygrysie, pręgowanie klasyczne – to tylko kropla w morzu perskich możliwości. Ponadto, krzyżówki kotów perskich z innymi rasami powiększyły pulę kolorystycznych wariacji. Bardzo ciekawym przykładem jest kot himalajski, czyli Pers o umaszczeniu typu colorpoint. To potomek kota perskiego i kota syjamskiego, dla którego ta odmiana barwna jest charakterystyczna.

Pod ogromem pięknego futra jest kot w postaci skrystalizowanej, czyli cielesnej. Przeciętny kot perski waży od 3 do około 7 kilogramów. Jest krępej i zwartej budowy, a dodatkowej krągłości nadaje mu futro. To kot całkiem sporych rozmiarów, solidnie umięśniony, co dobrze widać także na przykładzie masywnych, mocnych i grubych łap (przyozdobionych kępkami futra). Jednak całą swoją korpulentnością Pers nie przytłacza, gdyż zbudowany jest proporcjonalnie.

Drugą, obok opisanego już futra, cechą definiującą naszego bohatera jest głowa. To temat szeroko dyskutowany, nie tylko w świecie hodowców. Wzbudza wiele kontrowersji, szczególnie jeżeli mówimy o preferencjach amerykańskich hodowców kotów perskich. Ale my mieszkamy w Europie, więc najpierw prześledźmy anatomię rodzimych przedstawicieli tej rasy. A zatem, głowa kota perskiego jest szeroka (co widać patrząc na czoło), duża i masywna jak reszta ciała. Uszy są małe, zaokrąglone na końcach, nisko osadzone i skierowane do przodu. Podobnie jak łapy, tak i uszy przyozdobione są kępkami futra.

Znakiem rozpoznawczym, osadzonej na krótkiej szyi głowy kota perskiego, jest nos. Płaski narząd węchu Persa ma wyraźnie zarysowany stop, który powinien znajdować się poniżej oczu, bliżej wypukłych i pełnych policzków, a patrząc z profilu powinien być widoczny. No właśnie, z tą widocznością nosa zaczyna być nieciekawie. Wspomniane już modyfikacje hodowców, przede wszystkim amerykańskich, doprowadziły do prawie całkowitego zrównania się linii czoła i nosa. Profil jest niemal płaski, stop znajduje się praktycznie między oczami. W rezultacie sprowadza się do tego, że Pers wygląda jakby przeżył bliskie spotkanie ze ścianą, albo bardziej zoologicznie – jakby skrzyżowano go z psem pekińczykiem. Cóż, o gustach się nie dyskutuje, ale takie „udoskonalanie” natury wzbudza wiele polemik. Przede wszystkim na płaszczyźnie medycznej, gdyż odbywa się kosztem zdrowia kotów. Najczęstszą konsekwencją są problemy z oddychaniem, łzawienie oczu (bo skrócenie twarzy prowadzi do skrócenia kanalików łzowych), wady uzębienia. Ale o konsekwencjach później.

Nie można pominąć perskiego spojrzenia. Ogromne, okrągłe oczy patrzą na nas spojrzeniem emanującym spokojem i łagodnością. Ich kolor dostosowany jest do ubarwienia futra, więc podobnie jak ono mienią się najróżniejszymi barwami: od ciemnozielonej, poprzez szmaragdową, niebieskozieloną, niebieską, miedzianą, pomarańczową po orzechową. Nie zdziwmy się też, gdy napotkamy spojrzenie różnokolorowych perskich oczu – białe Persy często mają jedno oko pomarańczowe, a drugie niebieskie. Daje to całkiem interesujący obraz i sprawia, że jeszcze bardziej nie możemy oderwać wzorku od tej niesamowitej istoty.