Strona główna

Pojawienie się kotów długowłosych wywołało w Europie, zdominowanej do tej pory przez ich krótkowłosych kuzynów, niemałe zamieszanie. Datuje się, że pierwsze wzmianki o tajemniczych kotach dotarły na Stary Kontynent około roku 1521. Jednak tak naprawdę nie do końca wiadomo, skąd i w jaki sposób Persy do nas przywędrowały.

No właśnie, przywędrowały… Jedna z teorii twierdzi, że koty te – obok różnych innych zdobyczy – przywędrowały około XIII wieku z rycerzami wypraw krzyżowych, z terenów dawnej Persji (dzisiaj znanej jako Iran), z okolic prowincji Khorazan. To dowodziłoby, że rasa perska słusznie nosi miano najstarszej rasy kotów domowych. W opowieściach o genezie Persów można także usłyszeć historię, że swoją masywną budowę i wygląd zawdzięczają niewielkim, dziko żyjącym w Azji Środkowej drapieżnikom z rodziny kotowatych. Manule, bo o nich mowa, są masywnymi zwierzętami o długiej i gęstej okrywie włosowej, która chłodzi w gorące dni i grzeje w zimne. Być może Persy mają w swoim drzewie genealogicznym tego azjatyckiego drapieżnika, ale patrząc na tradycyjnego, nad wyraz stacjonarnego Persa, trochę trudno w to uwierzyć…

Tak czy inaczej, po zawitaniu na europejski kontynent, wśród arystokratów zapanowała moda na posiadanie długowłosego pupila. Intrygujący wygląd i tajemnicze pochodzenie otworzyły kotom perskim drogę na salony. Rosnącą popularnością bardzo szybko zdyskredytowały inne koty. W roku 1871 w Londynie miała miejsce pierwsza światowa wystawa kotów. To właśnie na niej, w Crystal Palace, koty perskie miały swój debiut i hodowla rasy zaczęła rozwijać się bardzo prężnie. Zachwycona niecodzienną rasą, królowa Wiktoria nabyła parę niebieskich Persów i stała się inicjatorką pierwszej linii hodowlanej w Wielkiej Brytanii. Od tego momentu rozpoczęła się systematyczna praca hodowlana nad rozwojem rasy. Koty krzyżowano z Angorami, aby uzyskać jedwabistą, a tym samym bardziej cenną (z punktu widzenia hodowcy) sierść.

W tym miejscu należą się pewne wyjaśnienia. Gwoli ścisłości ówczesne koty perskie nie przypominały tych, które znamy obecnie. Oczywiście, także mogły pochwalić się pięknym futrem, ale tym, co różni współczesne Persy od ich XIX wiecznych przodków jest anatomia, a szczególnie wygląd pyszczka. Lata selektywnej hodowli (szczególnie w Stanach Zjednoczonych, gdzie Persy trafiły na przełomie lat 1869-1875) doprowadziły do znacznych – nie bójmy się użyć tego słowa – deformacji w budowie twarzy Persa. Kosztem estetyki (choć według wspomnianych we wstępie sceptyków z estetyką ma to niewiele wspólnego) ucierpiało zdrowie kotów (więcej o zdrowiu Persa w kolejnych zakładkach).

W roku 1890 swoją działalność rozpoczął pierwszy klub zrzeszający brytyjskich miłośników tej niezwykłej rasy. Polski odpowiednik uformował się dopiero w 1939 roku. Prężną działalność przerwał wybuch wojny, który – podobnie jak na całym świecie – zdziesiątkował populację wszystkich kotów, nie tylko Persów. Po wojnie rasa odbudowywała się powoli. Dopiero lata ’70 przyniosły ożywcze zmiany. Dzięki pani Jolancie Kotłubiej, która sprowadziła z Niemiec parę kotów perskich, możemy mówić o odrodzeniu się tej rasy w Polsce. I tak samo jak u nas, tak i na całym świecie koty perskie nieprzerwanie, niczym kiedyś na dworach królewskich, zdobywają uznanie i wiodą prym na salach wystawowych i w sercach swoich licznych wyznawców.