Strona główna

TICA w Polsce!

Kot na wystawie

Organizatorem wystawy jest objęty patronatem TICA Klub Kota X-Treme. W styczniu we Wrześni odbył się już Pokaz Kotów Rasowych zorganizowany przez ten Klub, a do 17 lutego 2012 roku można składać zgłoszenia na pierwszą wystawę TICA w Polsce.

Ciekawość budzi i wystawa i samo TICA, ponieważ w Polsce najlepiej znaną organizacją felinologiczną, skupiającą najwięcej hodowli i organizująca najwięcej wystaw była FIFe (Federation Internationale Feline). Hodowcy z naszego kraju są dobrze zaznajomieni z FIFe, ewentualnie WCF (drugą pod względem liczby hodowli organizacją działającą w Polsce), natomiast TICA, która dopiero wkracza do Polski, jest u nas stosunkowo mniej znana. A tymczasem ta  międzynarodowa organizacja felinologiczna z siedzibą w Stanach Zjednoczonych skupia największą na świecie liczbę hodowców i kotów rodowodowych, a także... domowych.

TICA czyli...

The International Cat Association zostało założone w 1979 roku. przez Georgię Morgan i grupę kocich entuzjastów, Od samego początku TICA postawiła na różnice, które stanowią o jej odmienności od innych organizacji felinologicznych na świecie. Twórcy TICA postanowili stworzyć organizację nowoczesną, postępową, i elastyczną, a swoim mottem uczynili hasło: Fabulous Felines – Fun – Friendship (Wspaniałe koty – Radość – Przyjaźń). Obecnie do TICA należy ponad 3000 członków i setki klubów z całego świata. Kluby TICA istnieją w w Ameryce Łacińskiej, Ameryce Północnej, Azji i Europie (między innymi w  Australii, Nowej Zelandii, Filipinach, Japonii, Korei, Argentynie, Brazylii, Peru, Meksyku, Puerto Rico, Kanadzie, Austrii, Belgii, Francji, Niemczech, Włoszech, Holandii, Portugalii,  Szwajcarii i oczywiście w Stanach Zjednoczonych). Podzielone są na 13 regionów, na czele których stoją Dyrektorzy Regionalni. Pierwszy polski klub pod patronatem TICA czyli Klub Kota X-Treme należy do regionu Europa Północna, w skrócie EN (Europe North).

Specyfika TICA

Tym, co wyróżnia TICA jest przede wszystkim struktura organizacji. O ile do FIFe należą całe kluby i stowarzyszenia, a nie konkretne hodowle (żeby hodowla została zarejestrowana w tej federacji musi zapisać się do jednego ze stowarzyszeń będących jej członkami lub działającymi pod jej patronatem), to w TICA każdy hodowca jest indywidualnym członkiem, mającym prawo głosu w sprawach istotnych dla działania organizacji. Kluby pod patronatem TICA jedynie zrzeszają hodowców należących bezpośrednio do TICA.

Klasyfikacja kocich ras stosowana przez TICA (The International Cat Association) również przedstawia się inaczej niż w FIFe:   rasy rejestruje się według cech genetycznych. Dzięki temu TICA to obecnie największy na świecie genetyczny rejestr kotów rasowych. Istotną różnicą jest to, że rejestrowane mogą być także zwykłe koty domowe, które mają prawo do udziału w wystawach na podobnych zasadach, jak koty rasowe.

TICA wyróżnia się na tle innych organizacji, ponieważ szybciej uznaje nowe rasy i stosuje mniej restrykcyjne kryteria przy ich rejestrowaniu. W chwili obecnej uznaje 69 ras kotów. Liczba ta szybko się zmienia, gdyż nieustannie są opracowywane kryteria i standardy dla nowych ras. Podczas wystaw koty dodatkowo dzieli się według klas, stanowiących grupy ras o takich samych uprawnieniach wystawowych (np. prawo do tytułów mistrzowskich) i stopnia zaawansowania rejestracji danej rasy.

Kocie rasy według TICA

Uwzględniając cechy genetyczne danej rasy TICA dzieli rasy na 4 kategorie:

1. Kategoria I– rasy kotów wyhodowanych (np. Maine Coon, rosyjski niebieski);
2. Kategoria II– rasy naturalne (np. Korat, Manx);
3. Kategoria III– rasy zmutowane (np. Sfinks);
4. Kategoria IV– hybrydy (np. Ocicat).

TICA w chwili obecnej uznaje 69 ras kotów, ale liczba ta szybko zmienia, gdyż nieustannie są opracowywane kryteria i standardy dla nowych ras. Podczas wystaw koty dodatkowo dzieli się według klas, stanowiących grupy ras o takich samych uprawnieniach wystawowych (np. prawo do tytułów mistrzowskich) i stopnia zaawansowania rejestracji danej rasy.

W TICA wyróżnia się 4 statusy ras:

1. Championship Breeds– znane i w pełni uznane rasy mające prawo do pokazywania na wystawach TICA i otrzymywania odpowiednich tytułów i nagród (na dzień dzisiejszy ten status posiada 57 ras)
2. Non-championship Breeds– klasa ta obejmuje koty domowe; należące do tej grupy koty mogą zdobywać punkty potrzebne do otrzymania nagród i tytułów podobnie jak rasy z klasy Championship Breeds;
3. Advanced New Breeds– drugi poziom zaawansowania w rozwoju statusu rasy; należą tu rasy w zaawansowanym etapie procesu uznawania. Mogą być pokazywane na wystawach TICA, ale nie zdobywają jeszcze nagród i tytułów. Rasy z tej grupy po spełnieniu określonych warunków mogą awansować do klasy II czyli Non-championship Breeds.
4. Preliminary New Breeds– rasy w początkowym etapie procesu uznawania. Rasy z tej grupy mogą być pokazywane na wystawach TICA i mogą awansować do grupy Advanced New Breeds po spełnieniu warunków określonych przez TICA.

Wystawy TICA

System wystawowy TICA jest inny niż FIFe czy WCF. Po pierwsze: w wystawie TICA może wziąć udział każdy kot należący do rasy uznanej przez TICA, a także, jak już wspomnieliśmy, każdy kot domowy. Po drugie: w wystawach TICA można uczestniczyć, nawet jeśli się nie jest zarejestrowanym w TICA! To bardzo komfortowa sytuacja dla hodowców, którzy mogą „bez zobowiązań” zapoznać się z systemem wystawowym i zasadami bez wcześniejszego zapisywania się do organizacji. Hodowca powinien przy tym pamiętać, że jeśli  zdecyduje się na zapisanie do TICA, to kotu rasowemu do jego kariery wystawowej zostaną dopisane tylko punkty z pierwszej wystawę, w której brał udział nie będąc jeszcze członkiem TICA, natomiast kotu domowemu punkty z wystaw przed zapisaniem się do TICA „przepadają”).

Jak na każdej wystawie, kot musi być zdrowy, bez chorób zakaźnych i pasożytniczych, mieć obcięte pazurki i wszczepiony czip identyfikacyjny. Konieczna jest książeczka zdrowia (lub paszport) oraz zaświadczenie o stanie zdrowia wydane przez lekarza weterynarii (3 dni przed wystawą). Kot musi być też zaszczepiony przeciwko kociemu katarowi i panleukopenii dokonane (nie wcześniej niż 2 lata i nie później niż 15 dni przed wystawą) oraz przeciwko wściekliźnie (obowiązkowe dla kotów powyżej 8 miesiąca życia). Wszystkie koty domowe w wieku powyżej 8 miesiąca życia muszą być wykastrowane.

Wystawy są organizowane na 3 sposoby:

1. back to back – w ten sposób organizuje się najwięcej wystaw. Weekend wystawowy, składa się z dwóch odrębnych, jednodniowych wystaw (niekiedy wystawy trwają od piatku). Każdy sędzia ocenia każdego kota. Na wystawę maksymalnie przyjmuje się 250 kotów (tzw. limit wystawowy);
2. alternative - koty ocenia dwa razy w ciągu dnia, rano i po południu. Na wystawę przyjmuje maksymalnie 125 kotów;
3. split – koty i sędziów dzieli się na połowy: pierwszego dnia pierwsza połowa kotów oceniana jest przez połowę sędziów, a druga połowa przez drugą. Drugiego dnia następuje wymiana. Limit wystawowy wynosi maksymalnie 500 kotów.

Niezależnie od sposobu organizacji konkretnej wystawy, każdy sędzia ma do dyspozycji własną przestrzeń, gdzie ocenia koty (ring). Każdy kot jest oceniany przez każdego sędziego. Na wystawie zazwyczaj jest co najmniej 4 sędziów (maksymalnie 8). W praktyce oznacza to, że danego dnia wystawowego kot może być oceniony nawet 8 razy i uzyskać aż 8 ocen (zazwyczaj 5-7).

Koty wzywane są do sędziego w następujących klasach:

1. kocięta (wiek od 4 do 8 miesięcy) ras o statusie Championship Breeds;
2. koty dorosłe niewykastrowane (wiek powyżej 8 miesięcy) ras o statusie  Championship Breeds;
3. kastraty (powyżej 8 miesięcy) ras o statusie Championship Breeds;
4. kocięta domowe (wiek od 4 do 8 miesięcy);
5. dorosłe koty domowe (wiek powyżej 8 miesięcy);
6. koty ras o statusie Preliminary New Breeds - razem ocenia się kocięta, koty dorosłe i kastraty;
7. koty ras o statusie Advanced New Breeds - razem ocenia się kocięta, koty dorosłe i kastraty;
8. koty z nowymi cechami (new traits) - koty ras uznanych, ale o nieuznanych cechach (np. inne niż przewidziana w standardzie długość włosa czy kolor sierści).

Uwaga! Kolejność klas jest różna na różnych ringach (żeby sędziowie nie czekali na koty). Jedynym kryterium wyboru kotów do finału jest ich zgodność ze standardem oraz uroda. Sędzia wybiera  koty, które uważa za najlepsze i one przechodzą do finału. Ilość kotów w finale zależy od ilości kotów, które były oceniane. Nie ma tu znaczenia rasa, więc może się zdarzyć, że w finale znajdą się trzy koty norweskie leśne, a żaden brytyjski – wszystko zależy od tego, jak dana rasa była reprezentowana. W finale znajdują się po prostu najlepsze koty z danej klasy. Za miejsca uzyskane w finałach należą się punkty. Aby otrzymać tytuł, kot musi zdobyć określoną w przepisach ilość punktów oraz wziąć udział w określonej ilości finałów. Np. dla uzyskania tytułu Champion kot musi zdobyć 300 punktów od co najmniej 4 różnych sędziów i wziąć udział w co najmniej jednym finale.

System wystawowy TICA pozwala hodowcy szybko poznać opinie kilku sędziów o swoim kocie i jego wystawowe szanse. Na wystawach TICA nie ma problemu z ustaleniem koloru kota, gdyż Sędzia ocenia kota tak, jak jak kot wygląda (ma to znaczenie w przypadku niektórych kłopotliwych pod tym względem odmian barwnych, ale tutaj rudy solid to rudy solid i już). Istotne jest też to, że ewentualne zmiany koloru w trakcie kariery wystawowej kota nie mają wpływu na poprzednie oceny,  punkty i finały zostają zachowane. Tempo zdobywania kolejnych tytułów bezpośrednio wynika z osiągnięć wystawowych kota. Czasami zdarza się nawet, że koty o wyjątkowej urodziemogą zdobyć tytuł Championa już na swojej pierwszej wystawie, a niektóre sięgają na niej nawet po kolejny tytuł.

Centrala TICA prowadzi też ranking z wystaw. Dla każdego kota liczone są punkty, jakie uzyskał na każdym ringu w całym sezonie wystawowym (od 1 maja do 30 kwietnia następnego roku). Ostateczny wynik kota 50 najlepszych ringów (dla kociąt 30 ringów). Po zakończonym sezonie wystawowym publikowane są globalne i regionalne rankingi najlepszych kotów.

Hodowla w TICA?

Aby wziąć udział w wystawie, nie trzeba być zarejestrowanym w TICA. Jednak wielu hodowców chce być pełnoprawnym członkiem tej organizacji. Procedury nie są skomplikowane (np. przydomek można zarejestrować samodzielnie w TICA), a koty uzyskują rodowody TICA i możliwość zdobywania tytułów w innym systemie wystawowym, natomiast hodowca szanse na zupełnie nowe doświadczenia. Niektóre polskie hodowle korzystają z tej możliwości i są zarejestrowane w kilku organizacjach felinologicznych (np. FIFe, CFA i TICA).