Strona główna

Koci katar

Koci katar

Koci katar do zespół  chorób, na który składają się to schorzenia górnych dróg oddechowych oraz śluzówek w okolicy głowy (czyli zainfekowane mogą być oczy, nos, w niektórych przypadkach także pyszczek i spojówki).Schorzenie

Choroba bywa śmiertelna, szczególnie często dla małych kociąt. Umiarkowaną szansę na zwycięską walkę z kocim katarem też koty w podeszłym wieku oraz osłabione z innych powodów, np. chorujące (białaczka, FIV) czy przeżywające silny stres. Koci katar nie jest zagrożeniem dla ludzi.

Zachorowanie mogą spowodować dwa rodzaje wirusów: herpeswirus (FHV-1, herpeswiroza - felines herpesvirus) oraz kaliciwirus (FCV, kaliciwiroza -felines calicvirus) oraz dwa szczepy Gram-ujemnych pneumobakterii: chlamydophila felis i bordetella bronchiseptica.

Sposób zarażenia

Kocim katarem zwierzę może się zarazić przez osobisty kontakt z chorym kotem albo kotem nosicielem i ich wydzielinami Choroba przenosi się najczęściej poprzez kontakt wydzieliny nosowej oraz tej z okolicy oczu. Ślina jest też bardzo częstym sposobem na przeniesienie wirusa, dlatego możliwe jest zakażenie drogą kropelkową - kiedy kot kicha wirus może się przenieść nawet na odległość kilku metrów. Koci katar przenosi się także droga płciową podczas kopulacji, a ciężarna kotka zaraża płody (w przypadku herpswirusa). Koty mogą się zarazić "kocią grypą" także w sposób pośredni, przez przedmioty z którymi miał styczność chory kot - miseczkę na pokarm, wodę, kuwetę, legowisko, ale także przez obecność wirusa na dłoniach czy ubraniu właściciela. Kot, który przeszedł zarażenie kocim katarem, jest jego nosicielem do końca życia i może zarażać inne zwierzęta. Choroba może też nawracać w momentach osłabienia organizmu. Trudno jest określić, że dany kot jest nosicielem, jeżeli nie ma żadnych objawów. Podejrzana na przykład może być kotka, której kolejne mioty chorują na koci katar.

Przebieg i objawy

Na podatność na zachorowanie składają się czynniki osłabiające system immunologiczny – choroby, ciąża, wydarzenia potęgujące stres (przeprowadzka, transport, problemy z aklimatyzacją, zbyt duża liczba kotów na danym terenie), niedojrzały jak u młodych kociąt układ odporności, albo obniżona odporność u kotów starych.

Ponieważ na koci katar składa się zarażenie różnymi wirusami i bakteriami, symptomy nie są jednorodne. Jeśli kota zaatakował herpeswirus choroba zaczyna się od pojawienia się u kota bezbarwnej, wodnistej wydzieliny z nosa i oczu, kichania oraz zapalenia spojówek. Kot traci głos, nie może miauczeć. Oczy kota robią się mętne i widoczna jest trzecia powieka. Kot robi się apatyczny, osowiały i traci apetyt. Osłabiony walką z wirusem organizm atakują bakterie. Wydzielina gęstnieje, robi się śluzowata i nabiera żółto-zielonej barwy. Kot nie może oddychać przez nos i oddycha jamą ustną, charakterystycznie posapuje. U niektórych kotów zarażonych kocim katarem dochodzi do zapalenia górnych dróg oddechowych, oskrzeli a nawet płuc. Może się pojawić wysoka gorączka i w związku z tym odwodnienie. Zwierzę cierpi na światłowstręt, mruży oczy, z jego nosa i worków spojówkowych cieknie ropa, zlepia ona powieki i kot nie jest w stanie otworzyć oczu. Może zostać zaatakowana rogówka, co grozi nieodwracalnymi uszkodzeniami i utratą wzroku. Jeśli kot jest zainfekowany także kaliciwirusem pojawia się stan zapalny błon śluzowych. Jeżeli kot zaczyna przegrywać z infekcją, może dojść do silnego zapalenia jamy ustnej aż do owrzodzeń i nadżerek w pyszczku. Kot może się ślinić i specyficznie mlaskać. Zmiany mogą objąć nie tylko nos, małżowiny uszne, ale także skórę. W klatce piersiowej może gromadzić się płyn, kot nie może oddychać i umiera z powodu niewydolności krążenia.

Rozpoznanie i leczenie

Z wirusowymi przyczynami kociego kataru w miarę silny kot jest w stanie poradzić sobie sam. Jeżeli infekcja się rozwinie i objawy są mocno nasilone, należy jak najszybciej pokazać kota lekarzowi, bowiem tak jak w przypadku ludzkiej grypy, powikłania po zaniedbanym kocim katarze mogą być poważne, aż do śmierci włącznie. Choroba zaczynająca się kichaniem może zakończyć się ciężkimi, zagrażającymi życiu zaburzeniami oddechowymi. Jeśli dochodzie do poważniejszych bakteryjnych nadkażeń, powinna zostać wprowadzona odpowiednia antybiotykoterapia, która może trwać nawet kilka tygodni. Aby dobrać skuteczny antybiotyk nie wystarczy badanie krwi, czasami należy zbada ć laboratoryjnie płyn z popłuczyn z oskrzeli. Do czasu uzyskania wyników podaję się zazwyczaj antybiotyk o szerokim spektrum działania, leki ułatwiające oddychanie, przeciwobrzękowe, przeciwzapalne oraz ułatwiające wykrztuszanie wydzieliny z dróg oddechowych. W celu prawidłowego określenia charakteru i wielkości zmian wykonuje się też RTG płuc. Czasami zaatakowane są nie oskrzela i płuca, ale tchawica i krtań.

W przypadku, gdy zwierzę gorączkuje, mogą zostać włączone leki przeciwgorączkowe. Zaatakowane wirusem oczy mogą wymagać podania kropli z antybiotykiem. Jeżeli lekarz stwierdzi odwodnienie konieczne będą kroplówki z elektrolitami oraz witaminami.

Opiekun zwierzęcia poprzez odpowiednie zabiegi pielęgnacyjne może istotnie pomóc swojemu kotu. Należy przemywać przegotowaną wodą (albo roztworem soli fizjologicznej) oczy i nos kota nie dopuszczając do zaschnięcia wydzieliny. Można zafundować kotu pobyt w zaparowanej łazience, co ułatwi oddychanie. Wilgoć umożliwi też oczyszczenie nosa z wydzieliny – używa się do tego gruszki dla niemowląt. Ponieważ z powodu kataru kot nie czuje zapachu jedzenia, co zmniejsza i tak osłabiony łaknieniem apetyt, zmiany zapalne w jamie ustnej mogą utrudniać normalne jedzenie. Dlatego można kotu przygotowywać aromatyczne, intensywnie pachnące jedzenie o konsystencji papki.

Zapobieganie:

Ponieważ zarazki wywołujące koci katar są dosyć oporne na warunki zewnętrzne (odporny na detergenty kaliciwirus może przetrwać nawet 10 dni poza nosicielem, istnieją jednak specjalne niszczące go preparaty; żywotność herpeswirusa wynosi kilkanaście godzin w temperaturze pokojowej, jest łatwy do zniszczenia środkami dezynfekcyjnymi i wysoką temperaturą) dlatego należy szczepić nie tylko koty wychodzące, koty w hodowlach czy schroniskach, ale także koty niewychodzące, które nie mają styczności z innymi osobnikami. Szczepionka nie daje całkowitej gwarancji, że zwierzę nie zachoruje, ale sprawi, że przebieg infekcji będzie łagodniejszy i zwierzę szybciej się z nią upora. Nie należy zwlekać ze szczepieniem kociąt, bowiem właśnie one są najbardziej bezradne w walce z kocim katarem i w związku z tym to właśnie wśród nich choroba najczęściej zbiera śmiertelne żniwo.

Przeważnie lekarze weterynarii doradzają, by pierwsza dawka skojarzonej szczepionki była podana kotu gdy traci odporność otrzymaną od matki, a zatem w 8-12 tygodniu życia , potem odpowiednio w 12-14 tygodniu i kolejną po upływie roku. Ponieważ wirusy mutują, dobrze jest konsekwentnie szczepić kota co rok modernizowaną szczepionką.

Aby zmniejszyć ryzyko zarażenia się kotów chorobą, należy dbać o higienę – dezynfekować kuwetę, miski, prać kocie legowiska, myć ręce po przyjściu do domu.

W przypadku, gdy jeden z kotów jest chory, należy pamiętać o jego izolacji. Ponieważ koci katar atakuje skutecznie osłabione zwierzęta, dlatego należy dbać o zadowalająca kondycję kotów, a także zapewnić im dobre warunki życia - odpowiednio dużą przestrzeń, wartościową, dobrze zbilansowaną karmę, regularne szczepienia i odrobaczenia, a także cykliczną kontrolę weterynaryjną. Nie można absolutnie lekceważyć nawet małych oznak infekcji i natychmiast rozpoczynać leczenie.